Asif Baloch İle Röportaj

1)Öncelikle Beluciler kimdir? Belucilerin kökeni ve yaşadıkları coğrafya hakkında bize neler söyleyebilirsiniz?
Tarihçiler Belucilerin kökeni hakkında değişik görüşlere sahipler. Naseer Dashti’nin yakın zamanda yayınlanan ‘Beluciler ve Belucistan’ kitabı iyi bir kaynak olarak kullanılabilinir. Gull Khan Naseer ve birçok yazar tarafından yazılmış ‘Belucistan’ın Tarihi Bölüm:1 ve 2’ kitabı da Belucilerin kökenine  ve tarihine ışık tutmuştur.Günümüzde Beluciler Pakistan’ın güneybatısında Belucistan olarak adlandırılan bölgede yaşamaktadırlar, ve Pakistan’ın Sindh ve Punjab bölgeleriyle sınır komşusudurlar. Pakistan’daki Belucilerin tahmin edilen nüfusu 10 milyondan fazladır. Yaklaşık olarak 2 milyon Beluci İran’ın Zahedan bölgesinde ve 1 milyon Beluci ise Afganistan’da yaşamaktadır. Umman, Bahreyn, Birleşik Arab Emirlikleri ve Suudi Arabistan’da da Beluciler yaşamakta ve o bölgelerde El-Bauşi olarak bilinmektedirler. Dikkate değer sayıda Beluci Avrupa ve Kenya’da bulunmaktadır.


2)Belucistan Kurdistan'a benzer bir şekilde 3 parçaya bölünmüş durumda. Bize her parçadaki durum hakkında neler söyleyebilirsiniz? Mücadele her parçada aynı seviyede mi ilerliyor? Her parça aynı taleplere mi sahip? 

Sadece Pakistan’da ikamet edenler değil İran ve Afganistan’dakiler de özgürleşmeyi ve kendi  ülkelerini istiyorlar. Pakistan ve İran’ın hiç azalmayan zulüm ve baskısı dünyanın çeşitli yerlerinde özellikle Avrupa, Umman ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde yaşayan Belucileri  sırasıyla Britanya ardından Pakistan,İran ve Afganistan’a kaptırdıkları ülkeleri için mücadeleye motive etti. Belucistan’da yaşayan kardeşlerinin uzun süreli mağduriyetleri sürgünde olan Beluci siyasileri ve diasporada yaşayan sosyal medya aktivistleri üzerinde farkındalık yarattı. Hâlâ yapılması gereken çok şey var, ve biz Kürt kardeşlerimizin mümkün olan her platformda bizler için seslerini yükseltmelerini  temenni ediyoruz. Belucilerin Pakistan’daki mücadelesinin 65 yıllık geçmişi var örneğin doğal olmayan Pakistan Devleti 1947  yılında ortaya çıktı, İngiliz güçlerinin çekilmesinden sonra Belucistan kaba kuvvetle Mart 1948'de işgal edilmiş olsa da , o zamandan beri Beluciler 4 kez savaştılar ve 5.si de sürüyor, bu nedenle İran parçası ile karşılaştırırsak, Pakistan’daki Beluci hareketinin ivmesi daha yüksek. Bununla birlikte İran’ın Zahedan bölgesinde Beluci gençlerinin asıldığı ve öldürüldüğü uzun döneme yayılmış düşük düzeyde bir ayaklanma sürüyor. Pakistan ve İran’ın vahşeti büyük ve Beluciler bu iki ülkede köle konumundalar, temel İnsan Hakları her gün çiğnenmekte.  2005 yılından beri yaklaşık olarak 14500 Beluci kaybedildi, Pakistan işgalindeki Belucistan’da dahil, kurbanlar arasında siyasetçiler, entellektüeller, hukuçular, öğrenciler, şairler, halk müziği sanatçıları, çiftçiler ve neredeyse hayatın her kesiminden insanların olduğu 500’den fazla kişinin vücudunun çeşitli bölgeleri kesilmiş, darp edilmiş cesetleri bulundu. 80 yaşındaki Akbar Bugti ve Balaach Marri gibi bazı ünlü liderler helikopterler, Jetler ve kimyasal silahlarla açıkça hedef alındı. İran işgalinde altındaki Belucistan’ın durumu da pek farklı değil, Beluciler için yükseltilen her ses mahkemelerin verdiği idam kararlarıyla sonsuza dek kesiliyor. Dünyada idam cezası oranının  en yüksek olduğu yerin İran olduğu unutulmamalıdır. Belucilerin sorunları Afganistan’da daha azdır. Afganistan en azından Belucilerin farklı dili ve kültürü olan bir millet olduğunu kabul etmiştir. Afganistan’ın başlıca Beluci bölgelerinde resmi dil Belucicedir. Üstelik Afganistan Pakistan’ın işgal ettiği Belucistan bölgesinden gelen mültecileri her zaman kabul etmiştir.  



3)Detaya inersek Belucistan mücadelesi hakkında neler söyleyebilirsiniz? Bildiğimiz kadarıyla birkaç farklı organizasyon mevcut?

Beluciler politik ve silahlı güç alanında her zaman aktif olmuşlardır.Pakistan işgalindeki Belucistan’daki Şehit Akbar Bugti’nin torunu Brahumdagh Bugti’nin liderliğini yaptığı Beluci Cumhuriyetçi Partisi BRP (kendisi mülteci statüsü aldığı İsviçre’de faaliyet göstermektedir), Şehit Ghullam Mohammad’in takipçisi olan, liderliğini Khalil Baloch’un yaptığı Beluci Milliyetçi Hareketi (BNM), Şehit Balaach Marri’nin takipçisi Beluci Ulusal  Sesi  (BNV) politik olarak aktifler ve Beluciler arasında farkındalık oluşturuyorlar.Bu siyasi partiler siyasi  çözüme inanmadıklarından parlamenteri olmayan partiler olarak biliniyorlar ve devletin idare ettiği seçimleri her zaman boykot ederler ve Pakistan’ın her kurumuna açıktan karşı çıkarlar. Bunların dışında Kayıp Belucilerin Sesi (VBMP) ve uluslararası kolu olan Uluslararası Kayıp Belucilerin Sesi (IVBMP) haydut Pakistan Devleti tarafından gün ışığında sayısız şahitlerin gözü önünde kaçırılan Belucilerin davasının ciddiyeti konusunda farkındalık yaratmak için yurtiçi kamuoyunu ve uluslararası toplumu aktif bir şekilde seferber etmekte. Ayrıca Londra’da sürgünde yaşayan Yurtsever Beluci Lider Hyrbiyar Marri Beluci mücadelesine destek olmaları için Avrupa toplumunu seferber etmek için çalışmalar yürütüyor. Hyrbiyar Marri’nin kardeşi ve BRP başkanı Brahumagh Bugti’nin yakın akrabası olan  Mehran Baloch da Belucistan ve Belucileri Birleşmiş Milletlerin İnsan Hakları Konseyi’nde temsil ediyor ve İnsan Hakları organlarının sayısız oturumunda konuyu gündeme taşımıştır. Mehran, Beluci Hareketini uluslararası arenada başarıyla temsil etmiştir.

Özgür Beluci Öğrenci Derneği (BSO-A) on yıllardır dikkate değer şeyler yapmaktadır. Bugün gördüğümüz birçok lider ve entellektüel bir zamanlar BSO-A’nın üyesiydiler. Kurum, kendisini Beluci davasına adamış eğitimli gençler üreten, vizyonu olan bir platform sunmaktadır. Belucilerin silahlı direniş gücü olan Beluci Kurtuluş Hareketi’nin (BLF) başkanı Dr. Allah Nazar da bir zamanlar bu Derneğin üyesiydi. Bu Derneğin üyeleri anavatanları Belucistan için siyasi ve silahlı mücadele vermektedirler. Ayrıca Beluci Cumhuriyetçi Parti’nin öğrenci kolu olduğuna inanılan Beluci Cumhuriyetçi Öğrenciler Derneği  (BRSO) de öğrenciler için bir diğer platform.  Ayrıca Beluci İnsan Hakları Konseyi (BHRC), Belucistan'daki insan hakları ihlallerini,yaşanan vahşeti ve Pakistan’ın devlet terörünü uluslararası alana taşıyor.

Bütün siyasi partiler ve kurumlar koordineli bir şekilde Beluci sorununa tek çözümün özgürleşme ve en büyük kazanımın bağımsız ulus olma durumunu geri kazanmak olduğuna Beluci kitlelerinin çoğunluğunu ikna etmeye çalışıyorlar. Onların sıkı çalışmaları sayesinde devletin manipüle ettiği seçimlere katılım önemli ölçüde azalmış ve zamanla daha fazla sayıda Beluci, kurtuluş mücadelesine katılmaya başlamıştır. Onların kendi milletleri adına gösterdikleri fedakarlık Beluci halkı için motivasyon ve ilham kaynağı olmuş, adil ve özgür seçim isteği yerini bağımsızlık isteğine bırakmıştır. ABD Kongresi’nde Belucistan oturumu, yine ABD Kongresi’nde Belucilerin Bağımsızlık hakkı önergesi ve Belucistan’da kayıplarla ilgili Birleşmiş Milletler Çalışma Grubunun ziyareti , Beluci mücadelesinin şimdiye kadar elde ettiği önemli kazanımlardandır.


Beluci Cumhuriyet Ordusu (BRA), Beluci Kurtuluş Hareketi (BLF) ve Lashkar-e Belucistan devlet güçlerine karşı gerilla savaşı veren silahlı gruplardır. Bu gruplar Pakistan ordusuna ağır kayıplar verdirdiler ve birçok hükümet tesislerini tahrip ettiler. Pakistan Ordusunun hava saldırılarını da kapsayan her türlü şiddetine, savaş helikopteri taşıyan gemilerine, tanklarına, donanımlı toplarına, kimyasal silahlarına, ABD’nin temin ettiği  bunker buster bombalarına (toprak altındaki hedefleri vuran bir tür bomba) ve kısa menzilli füzelerine rağmen özgürlük savaşçılarının ruhunu sarsamadılar ve savaşçıların sayısı her geçen gün katlanarak artmakta. 2005’te sayıları bir kaç yüz olan savaşçıların sayıları şimdi binlere ulaştı. Savaşçıların Belucistan’ın engebeli dağlarına sığınmaları, etkili savaş teknikleri ve vatanlarına bağlılıkları, Beluci halkı arasında  Özgürlük Savaşçısı anlamına gelen ‘Sarmachars’ unvanını kazandırmıştır.

4) Beluciler ve Kürtler ortak tarihsel geçmişe sahip,bununla birlikte günümüze baktığımızda aynı kaderi paylaştıklarını görüyoruz.Sizin açınızdan Kurdistan mücadelesi nasıl görünüyor? İlişkilerin geliştirilmesi için neler önerebilirsiniz? 
Eğitimli Belucilerin kendi aralarında yaygın bir şekilde tartıştığı Kürt Mücadelesi Beluci halkı için bir ilham kaynağıdır, bizler sık sık Beluci Mücadelesinin eksikliklerini işaret etmek amacıyla Kürdistan Mücadelesi ile karşılaştırırız. Kürdistan mücadelesi ile ilgilenmemizin başka bir nedeni de Belucistan’da yaşayan Kürtlerin sayısının fazlalığı, ve bu Kürtler Beluci olarak kabul edilmekte. Kürdistan mücadelesi ile ilgili haberleri Rudaw’dan takip ediyoruz. Bizce Kürdistan mücadelesi Beluci mücadelesinden çok ilerde, çünkü Irak Kürdistan’ı ve Suriye Kürdistan’ının büyük bir kısmı özgürleştirilmiştir.  Ayrıca Kürtler, Türkiye işgalindeki Kürdistan’ı özgürleştirmekte etkili olacak bir orduya sahipler.  Kürdistan siyasi güçlerinin önlerinde uzun bir yol olduğundan şimdikinden daha organize bir şekilde bir araya gelmek zorundadırlar. Petrol ve Gaz arama çalışmaları ve uluslararası şirketlerin ilgileri doğru kullanılırsa mücadele için muazzam kaynaklar oluşturulabilir. Bence Kürtler kendi ülkelerini geliştirirken özgürlük savaşı veriyorlar, yani bu iş öyle kolay olmayacak ve durmaksızın yoğun çalışma gerektiriyor. Kürt kardeşlerimizin yakında bağımsızlık şafağını görmeleri için dua ediyoruz ve Kürt kardeşlerimizin kendi kapasiteleri içinde Beluci halkına yardım edeceklerini umuyoruz. Kürt ve Beluci liderler ve diasporadakiler birbirlerini daha iyi tanıyabilecekleri ve etkileşimde bulunabilecekleri ortak bir Kürt-Beluci Forumu aracılığıyla yakın bir çalışma ilişkisi geliştirebilirler.  Bizler, ortak bir soydan geliyoruz ve hemen hemen aynı kültürü paylaşıyoruz, dillerimiz birbirine benziyor, hatta büyük bir çoğunluğumuz aynı dini paylaşıyor. Böylesi yakın bir etkileşimin sadece birbirimize yardımcı olmak için yakın çalışma ilişkisi geliştirmekle kalmayacağını, gelecekte iki ülke arasında güçlü bağlar oluşturacağını düşünüyoruz.

5)Yakın bir gelecekte Belucistan'da bir statü değişikliği bekliyor musunuz? Beklentileriniz nelerdir? 

Pakistan kuruluşundan bu yana insan haklarına ve uluslararası barışa büyük hasar vermiştir, ve işlediği suçlar geçmişte göz ardı edilmiştir. İnternet ve Sosyal Medya sayesinde Pakistan’ın iğrenç suçlarını gizlemesi mümkün değildir. Artık bütün dünya onun işlediği suçları bilmektedir. Üstelik ABD ve NATO güçlerinin Afganistan’i işgalinden sonra  Güney Asya’daki enerji savaşında senaryo değişikliğine gidilmesi, derin deniz limanları ve doğal kaynakları olan Belucistan’a artı bir etki kazandırmıştır.Bu etkiyi akıllıca kullanıp uluslararası güçlerin güvenini kazanmak Beluci halkının elindedir.  Biz uygar dünyanın güvenini kazandığımızı düşünüyoruz, ve dünya liderleri artık laik Bağımsız Belucistan’ın küresel  kalkınmaya daha iyi katkıda bulunacağına inanıyor. Beluci halkının yıllardır verdiği mücadeleden umutluyuz, onların anavatan uğruna yaptıkları fedakarlıklar ve verdikleri çabalar sayesinde uygar dünya, üzerinde Bağımsız Belucistan olan haritayla dünyanın daha iyi bir yer olacağına inanıyor.

Asif Baloch 
Twitter: https://twitter.com/qambarbugti

Çeviri: Semra Zerikî Twitter: https://twitter.com/SemraG 

Röportajın ingilizce hali için; http://welatekurdan.blogspot.com/2012/12/interview-with-baloch-activist.html